Σαν σήμερα: 21 Απρίλη

1821 Οι Αθηναίοι υψώνουν τη σημαία της Επανάστασης κατά των Τούρκων.

1898 Ξεκινά ο ισπανοαμερικανικός πόλεμος, ο οποίος έληξε στις 13 Αυγούστου του ίδιου έτους με ήττα της Ισπανίας. Οι ΗΠΑ ως ανερχόμενη ιμπεριαλιστική δύναμη εκτόπισαν τους Ισπανούς από την Κούβα και το Πουέρτο Ρίκο (στην Καραϊβική), καθώς και στις Φιλιππίνες και τη νήσο Γκουάμ (στον Ειρηνικό Ωκεανό).

1910 Πεθαίνει ο Αμερικανός λογοτέχνης Μαρκ Τουέιν.

1914 Οι ΗΠΑ επεμβαίνουν στρατιωτικά στο Μεξικό και καταλαμβάνουν τη Βερακρούζ. Η επέμβαση συγκαταλέγεται στους λεγόμενους «Πολέμους της Μπανάνας», μια σειρά στρατιωτικών επεμβάσεων των ΗΠΑ σε χώρες της Λατινικής Αμερικής το διάστημα 1898–1934 με σκοπό την ιμπεριαλιστική διείσδυση και κυριαρχία.

1915 Γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Άντονι Κουίν.

1929 Διεξάγονται γερουσιαστικές εκλογές (η Γερουσία ανασυστάθηκε το ίδιο έτος από την κυβέρνηση Βενιζέλου – είχε καταργηθεί το 1862). Η βενιζελική παράταξη έλαβε το 70,58% των ψήφων, ενώ η αντιβενιζελική το 26,06%. Το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών-Αγροτών (ΚΚΕ) έλαβε 1,7% και δεν εξέλεξε κανέναν γερουσιαστή.

1944 Στην Καισαριανή ο ΕΛΑΣ δίνει σκληρές μάχες ενάντια στη συνδυασμένη επίθεση 1.000 γερμανοτσολιάδων, χαφιέδων της Ειδικής Ασφάλειας και ανδρών της Γκεστάπο. Την επόμενη μέρα 25.000 δημόσιοι υπάλληλοι κατεβαίνουν σε απεργία με αίτημα την κατάπαυση της τρομοκρατίας, αλλά και για τα ειδικότερα ζητήματά τους. Οι εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις για την υπεράσπιση της Καισαριανής πληθαίνουν και η πρωτεύουσα παρουσιάζει απεργιακή όψη. Οι δυνάμεις κατοχής προχωρούν σε 17 εκτελέσεις.

1945 Υπογράφεται η Σοβιετοπολωνική Συμφωνία συμμαχίας και αμοιβαίας βοήθειας.

1960 Η νέα πόλη Μπραζίλια ανακηρύσσεται πρωτεύουσα της Βραζιλίας.

1963 Πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης. Την Πορεία οργανώνουν η Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ), η Κίνηση Νέων για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό «Μπέρτραντ Ράσελ» και άλλοι φορείς. Η Πορεία απαγορεύτηκε από την κυβέρνηση της ΕΡΕ του Κ. Καραμανλή και δεν πραγματοποιήθηκε, αφού με αστυνομικές διαταγές κηρύχθηκαν παράνομες όλες οι συγκεντρώσεις σε ανοιχτό χώρο. Ισχυρότατες αστυνομικές δυνάμεις έζωσαν ολόκληρη την περιοχή από τον τύμβο του Μαραθώνα έως το Γηροκομείο. Περισσότεροι από 3.000 οπλισμένοι χωροφύλακες είχαν αναλάβει τον αποκλεισμό της περιοχής του Μαραθώνα, ενώ ο στρατός βρισκόταν σε ετοιμότητα. Έγιναν 200 συλλήψεις, ενώ 300 άτομα τραυματίστηκαν.

Τελικά την Πορεία πραγματοποίησαν μόνο οι Γρηγόρης Λαμπράκης, Ανδρέας Μαμμωνάς, Μπάμπης Παπαδόπουλος, Παντελής Γούτης, Γιούλια Λιναρδάτου, Βασίλης Παπασταφίδας και Τεύκρος Ανθίας. Πλησιάζοντας στο Πικέρμι, ο Λαμπράκης μάζεψε λίγα λουλούδια για να τα τοποθετήσει στο μνημείο που είχε στηθεί προς τιμήν των απαγχονισμένων από τους Γερμανούς. Λίγο παρακάτω συνελήφθησαν όλοι εκτός από τον Λαμπράκη και την Λιναρδάτου. Στην Παλλήνη τέλος συνελήφθη και ο Λαμπράκης.

1965 Το Πρωτοδικείο Αθηνών ανατρέπει για 3η φορά μέσα σε 5 μήνες την Προσωρινή Διοίκηση της ΓΣΕΕ, ορίζοντας νέα, με ακόμα πιο ενισχυμένη την παρουσία της Δημοκρατικής Συνδικαλιστικής Αλλαγής (της συνδικαλιστικής παράταξης που πρόσκειντο στην Ένωση Κέντρου, η οποία βρισκόταν στην εξουσία από το Φλεβάρη του 1964).

1967 Οι ενδοαστικές αντιθέσεις, που βρίσκονταν σε εξέλιξη όλη την προηγούμενη περίοδο, κορυφώνονται στη δικτατορική αστική «λύση» της χούντας. Σύμφωνα με το «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, 1949-1968, Β’ Τόμος», «οι βαθύτερες αιτίες που οδήγησαν στη στρατιωτική δικτατορία της 21.4.1967 πρέπει να αναζητηθούν πρωταρχικά στις οξυμένες ενδοαστικές αντιθέσεις σε ολόκληρο το πλέγμα του αστικού κράτους, όπως διαμορφώθηκε μετά από τη Συμφωνία της Βάρκιζας… Μετά από τα "Ιουλιανά" συνεχίστηκε η κρίση του αστικού συστήματος εξαιτίας της οξύτατης σύγκρουσης των κυβερνήσεων με το Παλάτι για τον έλεγχο στο στρατό και γενικότερα για τις αρμοδιότητες του βασιλιά…Ταυτόχρονα σημαντικός παράγοντας που όξυνε την κρίση της αστικής διακυβέρνησης ήταν και το Κυπριακό…Κάτω από την επίδραση τουλάχιστον των πιο πάνω παραγόντων, το τμήμα της αστικής τάξης που είχε δύναμη στον πιο ισχυρό μηχανισμό, το στρατό, έδωσε τη δικτατορική αστική λύση» (σελ. 503-505).

Έτσι, τις πρώτες πρωινές ώρες της 21/4/1967 τμήματα του στρατού κινήθηκαν καταλαμβάνοντας στρατηγικά σημεία της πρωτεύουσας, κυβερνητικά κτίρια, το Πεντάγωνο, τη Βουλή, τις τηλεπικοινωνίες κλπ. Εκτελεστής του πραξικοπήματος υπήρξε μια ηγετική ομάδα αποτελούμενη κυρίως από μεσαία στελέχη του στρατού (συνταγματάρχες και αντισυνταγματάρχες) με επικεφαλής την «τριανδρία» Γ. Παπαδόπουλου, Στ. Παττακού και Ν. Μακαρέζου.

Αμέσως μεταδόθηκε βασιλικό διάταγμα για την αναστολή των άρθρων 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 18, 20, 95 και 97 του Συντάγματος που αφορούσαν τις ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα. Επιβλήθηκε στρατιωτικός νόμος. Ήδη από την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος συνελήφθησαν πάνω από 1.000 άτομα, κυρίως κομμουνιστές, αριστεροί, αλλά και βασικοί εκπρόσωποι του αστικού πολιτικού κόσμου, ο πρωθυπουργός Π. Κανελλόπουλος, ηγέτες κομμάτων, κυβερνητικά στελέχη κ.ά. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία έως τις 30 του μήνα είχαν συλληφθεί 8.270 άνδρες και γυναίκες, ενώ κόμματα και ξένοι ανταποκριτές κάνουν λόγο ακόμα και για 10.000-12.000. Το επόμενο διάστημα τα κολαστήρια της Γυάρου, της Λέρου, της Αλικαρνασσού, του Ωρωπού, τα κρατητήρια της διαβόητης ΕΑΤ-ΕΣΑ κ.ά. γέμισαν αγωνιστές.

1970 Πραγματοποιείται στη Μόσχα μεγάλη συγκέντρωση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Β. Ι. Λένιν. Στη συγκέντρωση παρευρέθηκε και αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, ενώ ο κομμουνιστής ποιητής Κώστας Βάρναλης, με αφορμή την επέτειο, έστειλε στην εφημερίδα «Ισβέστια» θερμό χαιρετισμό και αυτόγραφη αφιέρωση μαζί με το γνωστό ποίημα «Οδηγητής», που είχε γράψει για τον μεγάλο ηγέτη του παγκόσμιου προλεταριάτου.

1972 Την ώρα που οι επιτελείς της χούντας συμμετείχαν σε δοξολογία στο μητροπολιτικό ναό της πρωτεύουσας, περισσότεροι από 200 φοιτητές, αψηφώντας το στρατιωτικό νόμο και τις ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, οργάνωσαν στο κέντρο της Αθήνας αντιδικτατορική εκδήλωση και διαδήλωση. Δυνάμεις της αστυνομίας επιτέθηκαν και διέλυσαν με τη βία τους φοιτητές, ενώ διενεργήθηκαν και πολλές συλλήψεις. Την αγωνιστική εκδήλωση των φοιτητών χαιρέτισε το Γραφείο του Κλιμακίου της ΚΕ του ΚΚΕ. Στη Θεσσαλονίκη, η Οργάνωση της ΚΝΕ έγραψε στους τοίχους αντιδικτατορικά συνθήματα και σκόρπισε χιλιάδες προκηρύξεις.