Σαν σήμερα... 4 Μάρτη

1678 Γεννιέται ο Ιταλός συνθέτης Αντόνιο Βιβάλντι, γνωστός για τις «Τέσσερις εποχές» του και για πάνω από 230 κονσέρτα για βιολί και 120 για άλλα όργανα.

1801 Ο Τόμας Τζέφερσον (1743-1826) εκλέγεται 3ος Πρόεδρος των ΗΠΑ. Ήταν ο αντιπρόσωπος της Βιρτζίνια που στις 4 Ιουλίου 1776 διάβασε τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας (κατά την αμερικανική αστικοδημοκρατική επανάσταση).

1851 Γεννιέται ο μεγάλος Έλληνας λογοτέχνης Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Έργα του «Οι έμποροι των εθνών», «Η Φόνισσα», «Η γυφτοπούλα», «Δαιμόνια στο ρέμα», «Όνειρο στο κύμα» και πολλά άλλα διηγήματα.

1877 Ο Τσαϊκόφσκι ανεβάζει στο θέατρο Μπολσόι της Μόσχας το περίφημο μπαλέτο «Η Λίμνη των Κύκνων».

1904 Γεννιέται ο συγγραφέας Ηλίας Βενέζης (πραγματικό όνομα Ηλίας Μέλλος). Ο Η. Βενέζης διώχτηκε με το Ιδιώνυμο από τη δικτατορία Μεταξά και κατόπιν στη διάρκεια της Κατοχής φυλακίστηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Μετά τον πόλεμο διετέλεσε γενικός γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου (1950-52), ενώ το 1957 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έργα του «Το νούμερο 31328», «Αιολική Γη», «Έξοδος», «Ο Ωκεανός», «Μπλοκ C» κ.ά.

1933 Δημοσιεύεται στο διεθνή κομμουνιστικό Τύπο Έκκληση της Κομμουνιστικής Διεθνούς προς τους εργάτες όλου του κόσμου, με την οποία τους καλούσε σε ενιαίο μέτωπο πάλης ενάντια στο φασισμό και ενίσχυση του προλεταριάτου της Γερμανίας.

1939 Στην Ισπανία εκδηλώνεται πραξικόπημα με επικεφαλής το στέλεχος των Σοσιαλιστών Χ. Μπεστέιρο και το συνταγματάρχη Σ. Κασάντο, οι οποίοι, με το σύνθημα «κυβέρνηση χωρίς τους κομμουνιστές» σχημάτισαν μια «Εθνική Χούντα Άμυνας» και υπό το πρόσχημα της «έντιμης ειρήνης» άνοιξαν τις πύλες της Μαδρίτης στα φασιστικά στρατεύματα του Φράνκο.  

1943 Ξεκινά η τριήμερη μάχη τμημάτων του ΕΛΑΣ Δυτικής Μακεδονίας με ιταλικές δυνάμεις στο Μπουγάζι και στο Φαρδύκαμπο Σιάτιστας, με αποτέλεσμα να αιχμαλωτιστεί ένα ολόκληρο ιταλικό τάγμα (σύνολο 603 οπλίτες και αξιωματικοί) και να σκοτωθούν 32. Η μάχη του Φαρδύκαμπου είναι από τις λαμπρότερες που έδωσε ο ΕΛΑΣ κατά των κατακτητών, οδηγώντας στην απελευθέρωση των Γρεβενών.

1944 Κηρύσσεται 24ωρη απεργία των σιδηροδρομικών υπαλλήλων. Παίρνουν μέρος 18.000 εργατοϋπάλληλοι. Οι συγκοινωνίες παραλύουν. Μεγάλες συγκρούσεις έγιναν μεταξύ των σιδηροδρομικών και ταγματασφαλιτών, ενώ 300 περίπου απεργοί συνελήφθησαν.

1944 Αρχίζει η Μάχη της Κοκκινιάς μεταξύ των δυνάμεων του ΕΛΑΣ από τη μία πλευρά και των Γερμανών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους από την άλλη. Στις 4/3 χωροφύλακες και ταγματασφαλίτες προσπαθούν να εισβάλουν από δυο διαφορετικά σημεία στην πόλη, αλλά μετά από πολύωρες συγκρούσεις αναχαιτίζονται από τους αγωνιστές του ΕΛΑΣ. Την επόμενη μέρα, οι Κοκκινιώτες απαντούν με μεγαλειώδες συλλαλητήριο κατά της τρομοκρατίας στην πλατεία του Αγίου Νικολάου. Παράλληλα απαιτούν

συσσίτιο για τα παιδιά. Στο τέλος του συλλαλητηρίου η πόλη δέχεται πολυμέτωπη επιδρομή, για να καταλήξει - μετά από αιματηρές μάχες - στην οπισθοχώρηση των Γερμανών και των ντόπιων συνεργατών τους. Στις 6/3 κηρύσσεται πανεργατική απεργία στον Πειραιά. Η πόλη δέχεται  σχεδιασμένη επιδρομή, που καταλήγει - μετά την αιματοχυσία - σε άτακτη φυγή των φασιστών. Στις 7/3 οι επιθέσεις των Γερμανών εντείνονται. Ο πολιορκητικός κλοιός στενεύει ασφυκτικά γύρω απ’ την πόλη. Τα ξημερώματα εντοπίζονται γερμανοτσολιάδες στην οδό Θηβών. Η σάλπιγγα του ΕΛΑΣ σημαίνει στις 6.00 γενική επίθεση του λαϊκού στρατού.  Γίνονται μάχες σώμα με σώμα για την κατάληψη του κάθε δρόμου. Μέχρι τις 11.00 η αντίσταση του ΕΛΑΣ έχει καμφθεί, λόγω της έλλειψης πυρομαχικών. Τότε παίρνεται  απόφαση για γενική αντεπίθεση με όσα πυρομαχικά έχουν απομείνει και δίνεται εντολή - αν χρειαστεί - να δοθεί μάχη με τις πέτρες ή με τα χέρια. Ο ανεφοδιασμός από τις γύρω περιοχές είναι αδύνατος, αφού η Κοκκινιά κυκλώνεται από - περίπου - 1.800 ναζί. Οι Γερμανοί διανυκτερεύουν  στην πόλη. Το πρωί της 8/3 οι ταγματασφαλίτες εκτελούν τους συλληφθέντες της 5ης Μάρτη 1944 στην πλατεία των Αγίων Αναργύρων. Αργά το απόγευμα οι ναζί αποχωρούν από την Κοκκινιά με την κουστωδία τους, μεταφέροντας 300 αιχμάλωτους στο Χαϊδάρι. Ο λαός ανασαίνει προσωρινά με την αποχώρηση του κατακτητή κι εξακολουθεί τον αγώνα ως το επόμενο μεγάλο χτύπημα, το περιβόητο μπλόκο της πόλης που πραγματοποιήθηκε 5 μήνες αργότερα, στις 17/8/1944.

1948 Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας επιτίθενται και καταλαμβάνουν την Ξυλαγάνη Κομοτηνής.

1954 Ο Τόντορ Ζίβκοφ εκλέγεται Α’ Γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Βουλγαρίας.

1965 Οι βουλευτές της ΕΔΑ καταθέτουν στη Βουλή 1.275 υπομνήματα με 32.411 υπογραφές κατοίκων της Αθήνας και του Πειραιά με αίτημα τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ.

2006 Πεθαίνει η Μαρία Πλυτά, κινηματογραφίστρια, η πρώτη Ελληνίδα σκηνοθέτιδα, με 25 ταινίες στο ενεργητικό της («Τα Αρραβωνιάσματα», «Ο Λουστράκος», «Ο Ανήφορος» κ.ά.)

2010 Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ αναγνωρίζει ως γενοκτονία τη σφαγή των Αρμενίων από τους Τούρκους το 1915. Οργισμένη είναι η αντίδραση της Άγκυρας, που επισημαίνει ότι το ψήφισμα μπορεί να βλάψει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.